بیماری های خونی

اختلال سلول خونی وضعیتی است که در آن گلبول های قرمز ،گلبول های سفید یا حتی سلول های کوچک در جریان خون موسوم به پلاکت ها که برای تشکیل لخته بسیار مهم هستند با مشکل مواجه می شوند. این سه نوع سلول های خونی در بافت نرم در مغز استخوان تشکیل می شوند.

•  کارایی گلبول های قرمز : اکسیژن را به تمام اندام ها و بافت های بدن می رسانند .
• کارایی گلبول های سفید : برای مقابله با عفونت ها به بدن کمک می کند، پلاکت ها به لخته شدن خون کمک می کند، اختلال در سلول های خونی می تواند شکل گیری و عملکرد یک یا چند نوع از این سلول های خونی را با مشکل مواجه سازد.

نشانه های اختلال در سلول های خونی

۱. گلبول های قرمز

• خستگی
• تنگی نفس
• مشکل در تمرکز به علت کمبود خون اکسیژن دار مغز
• ضعف عضلانی
• ضربان سریع قلب

۲. گلبول های سفید :

• عفونت های مزمن
• خستگی
• کاهش وزن
• کسالت یا احساس ناخوشی عمومی

۳. پلاکت ها 

• بریدگی ها یا زخم هایی که خوب نمی شوند یا دیر بهبود می یابند.
• خونی که پس از آسیب دیدگی یا بریدگی لخته نمی شود.
• پوستی که به راحتی کبود می شود.
• خون ریزی بدون دلیل از بینی یا لثه ها

اختلالات گلبول های قرمز

۱. آنمی ( کم خونی ):

کم خونی یکی از اختلالت گلبول های قرمز به شمار می آید. کمبود آهن در خون معمولا باعث این اختلال می شود. بدن برای تولید پروتئین هموگلوبین نیاز به آهن دارد هموگلوبین به گلبول های قرمز کمک می کند تا اکسیژن را از ریه ها به قسمت های بدن برسانند.

انواع کم خونی ها  :

•  کم خونی فقر آهن :

زمانی رخ می دهد که بدن انسان آهن کافی نداشته باشد. در این شرایط ممکن است انسان احساس خستگی و تنگی نفس کند زیرا گلبول های قرمز اکسیژن کافی با خود حمل نمی کنند، معمولا مصرف مکمل آهن این کمبود را درمان می کند.

• آنمی یا کم خونی وخیم :

یک بیماری خود ایمنی است که بدن نمی توانند مقادیر کافی ویتامین ب ۱۲ را جذب کند. این وضعیت به کاهش گلبول های قرمز منجر می شود و این کم خونی را پرنیشیوز به معنی خطرناک می نامند زیرا در گذشته درمان آن امکان پذیر نبوده و اغلب کشنده بود، امروزه تزریق ویتامین ب۱۲ این نوع کم خونی را درمان می کند.

• کم خونی آپلاستیک :

یک بیماری نادر اما جدی است که در آن مغز استخوان نمی تواند سلول های جدید خونی را به اندازه کافی تولید کند. این بیماری ممکن است به صورت ناگهانی یا به تدریج و در هر سنی رخ دهد و هم چنین می تواند باعث احساس خستگی و عدم توانایی بدن در مقابله با عفونت ها و یا عدم توانایی کنترل خون ریزی شود.

• کم خونی همولیتیک خود ایمن :

در این بیماری سیستم ایمنی بدن شما گلبول های قرمز خون را سریعتر از آن که بدن بتواند آن ها را جایگزین کند تخریب میکند، این وضعیت باعث می شود گلبول های قرمز کمتری داشته باشیم.

• کم خونی داسی شکل :

نوعی کم خونی است که نام آن از فرم داسی شکل غیر طبیعی گلبول قرمز گرفته شده است. به علت یک جهش ژنتیکی ، گلبول های قرمز افراد مبتلا، به شکل مولکول های هموگلوبین غیر طبیعی می باشد که آن ها را سفت و انحنا دار می سازد. گلبول های قرمز داسی شکل نمی توانند اکسیژن به همه قسمت های بدن منتقل کنند هم چنین ممکن است در رگ های خون گیری کرده و مانع از جریان خون در اندام ها شوند.

۲. تالاسمی :

مجموعه ای از اختلالات خونی ارثی است این اختلال ها از جهش های ژنتیکی ناشی می شوند که از تولید طبیعی هموگلوبین جلوگیری می کنند. وقتی گلبول های قرمز، هموگلوبین کافی نداشته باشند، اکسیژن به همه قسمت های بدن نمی رسد. بنابراین اندام ها به درستی عمل نمی کنند. این اختلال ها می توانند منجر به موارد زیر شوند :

•  تغییرر شکل استخوان
•  بزرگ شدن طحال
• مشکلات قلب
• تاخیر رشد و نمو در کودکان

۳. پلی سیتمی ورا :

یک سرطان خون است که در اثر جهش ژنی ایجاد می شود. در این بیماری، مغز استخوان بیش از حد گلبول های قرمز تولید می کند، این وضعیت باعث می شود خون غلیظ شود و با سرعت کمتری جریان یابد بنابراین خطر تشکیل لخته های خونی افزایش می یابد که می تواند باعث حمله قلبی یا سکته مغزی شود.

اختلالات گلبول های سفید :

گلبول های سفید خون به بدن کمک می کنند تا در برابر عفونت ها و مواد خارجی از خود دفاع کند. اختلالات گلبول های سفید می توانند بر پاسخ سیستم ایمنی بدن و توانایی بدن برای مقابله با عفونت ها تاثیر بگذارد :

1. لنفوم : یک سرطان خون است که در سیستم لنفاوی بدن رخ می دهد.در این حالت گلبول های سفید تغییر کرده و خارج از کنترل رشد می کنند.
2. لوسمی : یک سرطان خون است که در آن گلبول های سفید بدخیم درون مغز استخوان تکثیر می شوند لوسمی می تواند حاد یا مزمن باشد. لوسمی مزمن با سرعت کمتری پیشرفت می کند.

اختلالات پلاکت ها :

وقتی دچار بریدگی یا آسیب دیدگی می شوید، پلاکت ها وارد عمل شده و در محل آسیب دیدگی جمع می گردند و به طور موقت از خون ریزی جلوگیری می کنند. ایجاد اختلال در این عمل باعث موارد زیر می شود :

1. یا پلاکت کافی در خون وجود ندارد اگر پلاکت خون بیش از حد کم باشد بسیار خطرناک است زیرا حتی یک صدمه کوچک می تواند باعث خون ریزی شدید شود.
2. یا پلاکت بیش از حد در خون باشد. اگر پلاکت بسیار زیادی در خون وجود داشته باشد ممکن است باعث تشکیل لخته های خونی شده و یک شریان اصلی را مسدود کند و باعث سکته مغزی یا حمله ی قلبی گردد.
3. گاهی پلاکت ها تغییر شکل می دهند. پلاکت های تغییر شکل یافته نمی توانند به گلبول های دیگر یا دیواره عروق خونی بچسبند و بنابراین به درستی قادر به تشکیل لخته نیستند و باعث ایجاد خونریزی خطرناکی می شوند.